تاثیر واریته های مختلف گندم بر فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز دستگاه گوارش بید مدیترانه ای آرد anagasta kuehniella (lep.,pyralidae) و برخی فراسنجه های زیستی آن

شب پره مدیترانه ای آرد با نام علمی anagasta kuehniella (zeller, 1879) یکی از آفات انباری دارای اهمیت اقتصادی است که خسارت زیادی روی محصولات انباری بهخصوص آرد و دانههای غلات ایجاد می-کند. غلات که غنی از کربوهیدراتها بهخصوص نشاسته میباشند مهمترین منبع غذایی بید آرد هستند. بنابراین بقای این حشره وابسته به فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز دستگاه گوارش آن میباشد که نشاسته را به قندهای ساده قابل جذب تبدیل میکند. در این مطالعه میزان فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز و برخی فراسنجه های زیستی آفت تحت تاثیر آرد تهیه شده از ده رقم گندم مورد بررسی، قرار گرفت. فراسنجه های بررسی شده شامل وزن لارو، نرخ ظهور شفیره، نرخ ظهور حشرات کامل، نسبت جنسی و باروری بودند. وزن لارو، نرخ ظهور شفیره و نسبت جنسی در رقم های مختلف در سطح احتمال 5 % تفاوت معنی دار نداشتند. فراسنجه های نرخ ظهور حشرات کامل و باروری روی رقم های مختلف در سطح احتمال 5 % تفاوت معنی دار داشته بطوری که بیشترین و کمترین نرخ ظهور بترتیب در رقم های سرداری و شیرودی و بیشترین و کمترین میزان باروری در ارقام آذر2 و رصد مشاهده شد. نرخ ظهور حشرات کامل در رقم های با میزان پروتئین بالا کاهش و باروی در این رقم ها افزایش یافت. فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز در روده میانی لارو سن 5 در رقم های مختلف گندم و نیز میزان مهارکنندگی عصاره رقم های مختلف روی آنزیم آلفا-آمیلاز در هر دو جنس نر و ماده در سطح احتمال 5% تفاوت معنی دار نشان داد. بیشترین و کمترین فعالیت آنزیم در هر دو جنس نر ماده بترتیب در رقم های شیرودی و نیک نژاد مشاهده شد. بیشتر رقم های گندم دارای فعالیت مهارکنندگی بالایی در هر دو جنس نر و ماده بودند. یک رابطه منفی بین فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز و مقدار پروتین رقم های مختلف و نیز فعالیت آنزیم و وزن لارو هر دو جنس نر و ماده مشاهده شد. نتایج نشان داد هیچ همبستگی بین میزان مهار آنزیم آلفا-آمیلاز جنس ماده و میانگین باروری (045/0 =r) در رقم های مختلف گندم وجود نداشت. همبستگی بین نرخ ظهور حشرات کامل و میزان مهار آنزیم آلفا-آمیلاز در هر دو جنس نر و ماده منفی و خیلی ضعیف (261/0- =r نر و 191/0- =r ماده) بود.